دندانپزشکی ترمیمی چیست؟

اصطلاح “دندانپزشکی ترمیمی” به مدیریت یکپارچه‌ی مشکلات سلامت دهان و دندان و ترمیم دندان‌ها و قرار دادن آنها در بهترین وضعیت عملکردی و زیبایی گفته می‌شود. دندانپزشک عمومی بدون ادامه تحصیل و بدون هیچ گواهی‌نامه‌ی دیگری قادر است بسیاری از این فرایندها را انجام دهد. انتخاب دندانپزشک تنها به میزان دشواری فرایند بستگی دارد و موارد مد نظر بیمار که متخصص دندانپزشکی در انجام آن مهارت لازم را دارد. برخی از این نوع فرایندهای دندانپزشکی تنها توسط متخصص پروتزهای دندانی انجام می‌شوند. این فرایندها عبارتند از پر کردن دندان، ونیر، روکش دندان، بریج، دنچرهای کامل یا پارسیل و ایمپلنت‌ها دندانی.

جایگزینی دندان از دست رفته

دندانپزشکی ترمیمی اغلب تحت عنوان دانش پروتزهای دندانی شناخته می‌شود. پر کردن فضای خالی در دهان می‌تواند به پیشگیری از بروز پوسیدگی و بقای دندان کمک کند زیرا فواصل غیرعادی بین دندان‌ها از جمله محل‌های مستعد تجمع پلاک و تولید باکتری می‌باشند. دندان از دست رفته بعلاوه می‌تواند فشار بیشتری به دندان‌های طبیعی باقی‌مانده وارد کند زیرا به میزان کافی سطح جونده در دهان وجود ندارد.

گزینه‌های ترمیم دندان

زمانی که در خصوص استراتژی‌های لازم برای دندانپزشکی ترمیمی تصمیم‌گیری می‌شود، بایستی عوامل جسمی و ظاهری –و نیز سلامت بیمار و هزینه‌ی درمان- مورد توجه قرار گیرند. اکثر دندانپزشکانی که به دندانپزشکی ترمیمی می‌پردازند، تلاش می‌کنند تا در صورت امکان پیش از متوصل شدن به دنچرهای کامل یا پارسیل، دندان طبیعی را حفظ نمایند تا بیمار مجبور به درآوردن و تمیز کردن منظم ابزار نباشد. اما اگر چندین دندان از دست رفته‌اند و اگر به علت مسائل مربوط به سلامتی، بیمار گزینه‌ی مناسبی برای ایمپلنت‌های دندانی نیست، دنچرهای کامل یا پارسیل گزینه‌های بهتری هستند.

انواع ترمیم دندان

امروزه، به لطف گزینه‌های متنوعی که برای ترمیم دندان در دسترس می‌باشند، برای اصلاح دندان ساییده شده، پوسیده، آسیب‌دیده، یا از دست رفته و برای داشتن لبخندی سالم و زیبا، بیمار می‌تواند انتخاب‌های متعددی داشته باشد. بسته به نوع مشکل، دندانپزشک یکی از دو روش ترمیم دندان را اجرا خواهد کرد:

ترمیم مستقیم دندان

ترمیم مستقیم دندان عبارت است از قرار دادن فوری مواد پرکننده‌ی دندان روی حفره‌ی دندانی که آماده شده است. این روند ممکن است تنها در یک جلسه انجام شود. به عنوان مثال، آینومرهای شیشه‌ای یا رزین اغلب برای جایگزینی‌هایی استفاده می‌شوند که نزدیک به ریشه‌ی دندان یا در دیگر قسمت‌هایی می‌باشند که چندان تحت فشار ناشی از جویدن قرار نمی‌گیرند.

ترمیم غیرمستقیم دندان

ترمیم غیرمستقیم دندان شامل جایگزینی دندان با استفاده از روکش، آنله و اینله می‌باشد. روکش دندان تمام سطح جونده‌ی دندان را پوشش می‌دهد، اینله درون کاسپ (برجستگی اصلی و گرد سطح جونده‌ی دندان‌های عقب و برجستگی لبه‌ی تیز دندان نیش) دندان قرار می‌گیرد و آنله یک یا چند نوک کاسپ، شامل سطح جونده‌ی دندان، را پوشش می‌دهد.

ترمیم غیرمستقیم دندان به بیش از یک جلسه مراجعه به دندانپزشک نیاز دارد زیرا اینله و آنله باید در آزمایشگاه ساخته شوند. روکش، اینله و آنله ممکن است از مواد مختلفی ساخته شوند. هنوز هم برای ساخت برخی اینله‌ها از طلا استفاده می‌شود، اما برای کسی که سفید بودن دندان برای او مهم است، پرسلاین (ترکیبی از کائولن، فلدستاپ، کوارتز و دیگر مواد برای ساخت دندان مصنوعی) و رزین کامپوزیت‌های همرنگ دندان از جمله گزینه‌های دیگر می‌باشند.

گزینه‌های ترمیم دندان

پر کردن دندان

پوسیدگی‌های دندان در نتیجه‌ی باکتری یا رژیم غذایی اسیدی و پر شکر، بهداشت ناکافی دهان و دندان و مستعد پوسیدگی بودن دندان‌‌ها بوجود می‌آیند. در صورتی که پوسیدگی دندان درمان نشود، به دیگر دندان‌ها سرایت می‌کند و مشکلات اسکلتی در پی خواهد داشت که مستلزم فرایندهای پیچیده‌تر پر کردن با رزین کامپوزیت خواهد بود که معمولا در یک جلسه انجام خواهد شد. مواد سرامیکی و پروسلاین که برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از دوام بیشتری برخوردارند و ماندگاری آنها بیشتر از رزین کامپوزیت است. البته این مواد طی دو جلسه تولید و کار گذاشته می‌شوند.

روکش دندان

روکش دندان یکی از روش‌های غیر مستقیم ترمیم دندان است که دندان لق (دندانی که آنقدر آسیب دیده است که با پر کردن به سادگی مشکل آن برطرف نمی‌شود) را به طور کامل پوشش می‌دهد. روکش دندان به دندان ظاهر و عملکرد طبیعی می‌بخشد. برخی از روکش‌ها ممکن است از مواد فلزی ساخته شوند که با پروسلاین روکش می‌شوند، در حالی که دیگر انواع آن کاملا سرامیکی هستند.

بریج‌ های دندانی

بریج اصطلاحی است برای یک یا چند روکشی که به یکدیگر متصل شده‌اند تا جایگزین چند دندان آسیب‌دیده شوند و آنها را پوشش دهند. بریج‌ها می‌توانند به شما کمک کنند لبخند زیبایی داشته باشید و عمل جویدن را به خوبی انجام دهید.

ایمپلنت‌ها

ایمپلنت‌های دندانی به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا جایگزین دندانی شوند که به شدت آسیب دیده است و حفظ آن ممکن نیست. ایمپلنت جایگزین کل ساختار دندان، از جمله ریشه‌ی دندان، می‌شود. در این تکنیک، طی جراحی یک فیکسچر تیتانیومی درون استخوان فک قرار داده می‌شود که شبیه ریشه‌ی دندان است. با جوش خوردن استخوان فک و فیکسچر به یکدیگر، دندان جایگزین متصل می‌شود. ایمپلنت‌های دندانی هیچ تاثیری روی دندان‌های مجاور ندارند، در صورت وجود هم این تاثیر بسیار اندک خواهد بود، اما وجود آنها برای استخوان فک حیاتی است زیرا از تحلیل آن پیشگیری خواهد کرد. تحلیل استخوان ممکن است در عمل جویدن اختلال ایجاد کنند و منجر به تغذیه‌ی ضعیف شود.

بلیچینگ یا سفید کردن دندان

سفید کردن دندان (بلیچینگ) می‌تواند در منزل انجام شود، یا برای کسانی که در پی روشی با تاثیرگذاری فوری می‌باشند در کلینیک‌ها و مطب‌های دندانپزشکی انجام می‌شود. اما توصیه‌ی دندانپزشکان این است که بسته به میزان تغییر رنگ دندان بیمار و تمایل او در استفاده از تری‌ها، غلظت مناسب مواد سفیدکننده استفاده شود.