اپکسیفیکاسیون؛ راهی برای دسترسی به انتهای ریشه دندان

اپکسیفیکاسیون Apexification فرایندی است که در آن دندانپزشک یا اندودنتیست آن را برای بستن انتهای باز ریشه دندان انجام می دهد. از این فرایند به منظور تحریک رشد ریشه دندان یا بستن انتهای ریشه آن (اپکس باز) استفاده می شود. این فرایند اغلب برای درمان دندان های دائمی استفاده می شود که ریشه آنها به طور کامل شکل نگرفته است و نیاز به درمان ریشه دارند. این فرایند راحت و بی دردسری است و معمولاً می تواند در چند ساعت توسط دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه، که اندودنتیست نامیده می شود، درمان می شود.

اپکس دندان

اپکسیفیکاسیون به دلیل بخشی از دندان که طی آن درمان می شود به این صورت نامگذاری می شود: اپکس. انجمن دندانپزشکان آمریکا اپکس دندان را به عنوان پایه ریشه دندان تعریف می کند. ریشه های دندان های شما زیر لثه و داخل استخوان فک رشد می کنند و حاوی عروق خونی و فیبرهای عصبی هستند که دندان ها را زنده نگه می دارند.

در دندان هایی که در حال رشد هستند (نابالغ) و رشد آنها به اتمام نرسیده است، یا دندان هایی که ریشه های آنها در نتیجه فرایندی به نام تحلیل دچار خوردگی شده است، اپکس باز است و تا زمانی که رویش دندان به اتمام نرسیده است یا دندان به صورت طبیعی نیفتاده است باز باقی می ماند. از زمانی که دندان داخل دهان بیرون می آید، معمولاً سه سال طول می کشد تا اپکس کامل بسته شود. گرچه باز بودن اپکس در دندان های در حال رشد کودکان طبیعی است، اما راهی برای دسترسی باکتری ها برای ورود به داخل عصب و دیگر ساختارهای موجود درون پالپ داخلی دندان فراهم می آورد. مجله ایرانی اندودانتیک اشاره کرده است که یک اپکس باز هنگام پر کردن دندان با مواد پر کننده دندان نیز چالش برانگیز است زیرا هیچ سد طبیعی برای متوقف کردن پر شدگی دندان داخل ماده پر کننده وجود ندارد.

آماده سازی برای درمان ریشه

متأسفانه برخی از دندان ها قبل از آنکه اپکس کاملاً بسته شود ممکن است درمان ریشه نیاز داشته باشند. این اتفاق ممکن است در صورتی رخ دهد که قبل از آنکه ریشه های آن کامل شکل بگیرد دندان آسیب ببیند و از دست برود، و یا حفره به عصب دندان برسد. آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا پیشنهاد می دهد که نتیجه ایده آل این است که اجازه دهد دندان به رویش خود اجازه دهد و استخوان پیرامون آن در کنار دندان های مجاور به رشد خود ادامه دهد. این نیاز به درمان ریشه نابالغ دارد. در صورتی که دندانپزشک تصمیم بگیرد درمان مورد نظر درمان ریشه باشد، ابتدا به آناتومی ریشه دندان ها نگاه خواهد کرد. در صورتی که اپکس باز باشد، و دندان از دست رفته باشد یا از دست برود، معمولاً لازم است اپکسیفیکاسیون انجام شود.

فرایند اپکسیفیکاسیون

درمان ریشه و اپکسیفیکاسیون معمولاً در مطب دندانپزشکی و با بی حسی موضعی انجام می شود. دندانپزشک ریشه دندان را پاکسازی خواهد کرد و انتهای کانال ریشه را با مواد شیمیایی سیل خواهد کرد. سنگدانه های تری اکسید معدنی و هیدروکسید کلسیم دو ماده ای هستند که عموماً برای سیل کردن استفاده می شوند. هر دو ماده یک لایه سخت را روی اپکس تشکیل می دهند که سد آهکی شده نامیده می شود. گرچه برخی دندان ها ممکن است درمان های بیشتری نیاز داشته باشند، اما برخی از آنها به راحتی اپکس آهکی را تشکیل می دهند. این مهاربند سخت شده پس از انجام فرایند اپکسیفیکاسیون در تصاویر رادیو گرافی با اشعه ایکس قابل مشاهده است.

اپکسیفیکاسیون اغلب موفقیت آمیز است، با این حال برخی موارد وجود دارند که سد انتهای ریشه دندان شکل نمی گیرد یا روند تحلیل ادامه پیدا می کند. موقعیت های این چنینی ممکن است نیاز به درمان جراحی انتهای ریشه داشته باشد یا کشیدن دندان الزامی باشد.

مراقبت های پس از انجام اپکسیفیکاسیون

پس از قرار گرفتن تحت فرایند اپکسیفیکاسیون، دندان شما نیاز به مراقبت های پس از درمان دارد. طی حداقل یک بازه زمانی 6 ماهه، دندانپزشک ممکن است ماده پر کننده داخل دندان را بسته به ماده ای که استفاده شده است تعویض کند. علاوه بر این، به طور منظم تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس می گیرد و دندان را بررسی می کند تا اطمینان حاصل کند که حواس عادی مانند دما و فشار را احساس می کند. وقتی اپکس ریشه دندان سیل می شود، درمان ریشه می تواند کامل شود و ترمیم نهایی مانند یک پر شدگی یا روکش می تواند روی دندان قرار بگیرد.

اگر در دوران بهبودی پس از درمان ریشه یا فرایند اپکس دندان به سر می برید، مراقبت های خانگی بسیار اندکی نیاز هستند. دندانپزشک شما ممکن است به شما هشدار دهد مراقب باشید داخل گونه و لب خود را گاز نگیرید زیرا دهان شما به مدت چند ساعت پس از فرایند بی حس خواهد بود. برای هر گونه مراقبت داخل منزل، از جمله برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دستور العمل های دندانپزشک خود را دنبال کنید.

مزایای اپکسیفیکاسیون

با انجام اپکسیفیکاسیون، علاوه بر نجات دندان طبیعی، برخی دیگر از مزایای اپکسیفیکاسیون عبارتند از:

• از بروز عفونت خارجی ریشه دندان پیشگیری می نماید- وقتی سد با موفقیت جایگذاری می شود، احتمال اینکه میکروب ها و عفونت ها به کانال آسیب پذیر داخل ریشه برسد صفر خواهد بود. این از التهاب و خونریزی بیشتر جلوگیری می کند.
• دندان ظاهر طبیعی خود را حفظ می کند- سبک زندگی بیمار مثل قبل ادامه پیدا خواهد کرد. به راحتی می تواند غذا بجود و دندان های طبیعی خود را تا پایان عمر حفظ کند.
• به محافظت از دندان های دیگر نیز کمک می کند- انجام این کار با محافظت از دندان های دیگر در برابر ساییدگی ارتباط دارد.

با درمان درست و موفق، می توانید لبخند خود را حفظ کنید و به خوردن غذاهایی که دوست دارید ادامه خواهید داد. تنها لازم است به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا پیش از آنکه مشکل شما حاد شود دندانپزشک آن را درمان کند.

اگر به دنبال یک اندودنتیست و متخصص درمان ریشه خوب در تهران میگردید با ما تماس بگیرید…