بیماریهای اطراف ایمپلنت به شرایط تحریک کننده و حساسیت زایی اطلاق میگردد که بافتهای نرم و سخت لثهی اطراف ایمپلنت دندانی را تحت تاثیر قرار میدهند. مانند دندان طبیعی، باکتری قادر است روی پایهی ایمپلنت، در زیر خط لثه، انباشته شود. به مرور زمان، باکتری موجب تحریک و سوزش بافت لثه میشود که عدم درمان به موقع و زودهنگام، منجر به ملتهب شدن و آسیب به بافت میشود و در نتیجه باعث میشود ساختار استخوان در زیر ایمپلنت تخریب شود.
انواع بیماریهای اطراف ایمپلنت
بیماریهای اطراف ایمپلنت به دو دسته تقسیم میشوند:
موکوزیت اطراف ایمپلنت
در این نوع بیماری اطراف ایمپلنت که بسیار شایع و قابل درمان است، تنها لثهی اطراف بافتهای نرم ایمپلنت دندانی ملتهب میشود و هیچ نشانهای از تحلیل استخوان مشاهده نمیشود. به طور کلی، موکوزیت اطراف ایمپلنت مقدمهی پری ایمپلنتیت است. شواهد حاکی از آن است که موکوزیت اطراف ایمپلنت ممکن است با استفاده از داروهایی مانند آنتی بیوتیکها، با موفقیت درمان شود و در صورتی که در اوایل بیماری به آن پرداخته شود، برگشت پذیر است.
پری ایمپلنتیت
پری ایمپلنتیت نوعی بیماری التهابی است که مشخصهی ویژهی آن عفونت باکتریایی و تحلیل تدریجی استخوان فک است که ایمپلنت دندانی را در خود نگه داشته است. هنوز مشخص نشده است که آیا عفونت موجب تحلیل استخوان میشود یا تحلیل استخوان منطقه را در معرض باکتری قرار میدهد. گاهی اوقات علائم موکوزیت اطراف ایمپلنت با مصرف دارو برطرف میشوند اما از آنجا که بیماری به استخوان سرایت کرده است و موجب تحلیل آن شده است منجر به بروز پری ایمپلنتیت شده است که معمولا مستلزم درمان جراحی است. از آنجا که تحلیل استخوان معمولا بدون درد است، بسیاری از افراد متوجه بیماری خود نمیشوند، به همین دلیل ضرورت دارد که بیمار پس از ایمپلنت به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نماید.
علائم و نشانههای بیماری اطراف ایمپلنت
علائم و نشانههای بیماری اطراف ایمپلنت شبیه علائم بیماری لثه هستند: لثههای قرمز یا ملتهب و حساس اطراف ایمپلنت یا خونریزی حین مسواک زدن. درست مانند دندان طبیعی، ایمپلنت نیز باید به طور منظم مسواک شود و کنار آن نخ دندان کشیده شود و توسط متخصص دندانپزشک معاینه شود.
تشخیص بیماری اطراف ایمپلنت
برای تشخیص بیماری اطراف ایمپلنت، دندانپزشک متخصص با استفاده از پروب دندانپزشکی فاصلهی بین لثه و ایمپلنت را اندازهگیری میکند. عمق 4 تا 5 میلیمتر این فاصله نشانگر موکوزیت است. عمق 5 تا 6 میلیمتر و بیشتر آن، تحلیل استخوان بیشتر از 2 تا 3 میلیمتر و خونریزی حین استفاده از پروب حاکی از بروز پری ایمپلنتیت است. تصاویر رادیوگرافی هم میتوانند در تشخیص تحلیل استخوان کمک کنند.
عوامل خطر آفرین و پیشگیری از بیماری اطراف ایمپلنت
از جمله عواملی که خطر بروز بیماری اطراف ایمپلنت را افزایش میدهند عبارتند از بیماری پریودنتال قبلی، کنترل ضعیف پلاک دندان، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، سیگار کشیدن، عدم برخورداری از رژیم غذایی متعادل، ضعف استخوانها، عوامل ژنتیکی و دیابت. شکل و طرح ایمپلنت نیز میتواند بافت لثه اطراف آن را مستعد بیماری اطراف ایمپلنت کند. ایمپلنتهای ناهموار بهتر از ایمپلنتهای صاف و صیقلی با بافت استخوانی پیرامون خود پیوند میخورند. با این حال، در صورت کنار رفتن استخوان از روی سطح ناهموار و دارای بافت آن، احتمال پنهان شدن باکتری در اطراف آن بیشتر میشود. باقیماندهی سمنت از ترمیمهایی که با استفاده از سمنت نگه داشته میشوند نیز میتواند خطر عفونت و بیماری را افزایش دهد. پی بردن به محل سمنت اضافی و برداشتن آن از منطقهی زیر لثه میتواند از بروز التهاب و بیماری پری ایمپلنتیت پیشگیری نماید. ایمپلنتهای دندانی باید به عنوان بخشی از ارزیابی وسیع پریودنتال تحت معاینات منظم قرار گیرند.
جنبهی مثبت ایمپلنتهای دندانی این است که عملکرد آنها درست شبیه دندان طبیعی است. جنبهی منفی آنها این است که درست مانند دندان طبیعی ممکن است دچار بیماری شوند. پیشگیری از بیماری اطراف ایمپلنت باید پیش از کار گذاشتن ایمپلنت در دهان آغاز شود و تا انتهای مرحلهی ترمیم ادامه یابد. قرار گرفتن ایمپلنت در جای صحیح خود و درون استخوان زنده، مقدمهی موفقیت ایمپلنت است. اباتمنتی که به بهترین شکل ساخته شده باشد و اتصال آن با روکش به درستی صورت گرفته باشد نیز در این میان نقش دارد. با طراحی صحیح مرحلهی ترمیم، قبل از کار گذاشتن ایمپلنت، بهترین نتایج بیولوژیک و زیبایی را برای ایمپلنت در بر خواهند داشت و خطرات بیماری اطراف ایمپلنت به حداقل خواهند رسید.
از کشیدن سیگار خودداری کنید. سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید. رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. تا حد امکان استخوانهای خود را قوی و سالم نگه دارید. با مراقبتهای صحیح دهان و دندان و نیز نگهداری صحیح از بافت نرم اطراف ایمپلنت، ایمپلنت دندانی برای یک عمر دوام خواهد داشت.