زمانی که نوبت به جایگزینی دندان های از دست رفته می رسد، گزینه های مختلفی در دسترس هستند. دو نمونه شناخته شده برای قرار گرفتن به جای دندان های افتاده ایمپلنت های دندانی و بریج های دندانی هستند. سؤالی که به ذهن بسیاری افراد خطور می کند این است که کدام گزینه بهتر است؟ در این مقاله قصد داریم به مقایسه این گزینه ها بپردازیم تا با توجه به معایب و مزایای هر یک از آنها در انتخاب از بین آنها به شما کمک کنیم.
ایمپلنت های دندانی
ایمپلنت ها اصولاً ریشه های مصنوعی برای دندان های مصنوعی هستند (که عموماً از تیتانیوم ساخته می شوند) که در محل دندان از دست رفته داخل استخوان فک قرار می گیرند. یک پیچ حفاظتی موقت روی ایمپلنت قرار می گیرد، تا زمانی که ایمپلنت به طور کامل با استخوان فک جوش بخورد (فرایندی تحت عنوان اسئواینتگریشن osseointegration). پس از آن، پوشش حفاظتی با یک روکش دائم تعویض می شود. به مرور زمان در اطراف این روکش لثه رشد می کند و به صورتی کاملاً طبیعی شکل حاشیه آن را به خود می گیرد. تکمیل این فرایند حدود 6 ماه طول می کشد اما نتایج آن خارق العاده خواهند بود.
بریج دندان
بریج دندان از نظر لغوی بین فاصله بوجود آمده از افتادن یک یا چند دندان پل می زند. بریج از دو یا چند روکش دندان ساخته می شود که روی دندان های موجود در دو طرف فضای خالی به جا مانده از دندان از دست رفته قرار می گیرند- که تحت عنوان دندان های تکیه گاه شناخته می شوند- و یک دندان مصنوعی که در وسط آنها و به جای دندان افتاده قرار می گیرد- که دندان پونتیک نامیده می شود و می تواند از جنس طلا، آلیاژ، پرسلاین یا ترکیبی از دیگر مواد باشد. بریج های دندان تحت حمایت دندان های طبیعی یا ایمپلنت ها هستند.
انواع بریج
به طور کلی سه نوع بریج دندان وجود دارند:
- بریج های سنتی که عبارتند از ساخت یک روکش برای دندان های طبیعی موجود یا ایمپلنت های دندانی کاشته شده در هر دو طرف دندان از دست رفته، به اضافه یک پونتیک در وسط. بریج های سنتی رایج ترین نوع بریج هایی هستند که استفاده می شوند و معمولاً از پرسلاین یا با ترکیب آن با فلز یا سرامیک ساخته می شوند.
- بریج های یک طرفه زمانی استفاده می شوند که تنها در یک سمت فضای خالی به جا مانده از افتادن یک یا چند دندان، دندان مناسب برای تکیه گاه شدن وجود دارد. این نوع بریج دیگر چندان مورد استفاده قرار نمی گیرد زیرا به دندان تکیه گاه فشار زیادی وارد خواهد کرد و موجب آسیب به آن خواهد شد.
- بریج های متصل مریلند (که تحت عنوان بریج های رزینی متصل یا بریج های مریلند نیز نامیده می شوند) از پرسلاین، ترکیب پرسلاین و فلز، یا دندان و لثه پلاستیکی ساخته می شوند که یک چارچوب فلزی یا پرسلاین از آن حمایت می کند. بال های فلزی یا پرسلاین که اغلب تنها در یک سمت بریج وجود دارند به دندان های موجود متصل می شوند.
فرایند کاشت بریج ها
کاشت بریج ها از آماده سازی دندان های سالم مجاور فضای خالی به جا مانده از دندان های افتاده آغاز می شود که به عنوان تکیه گاه بریج عمل می کنند. این آماده سازی عبارت است از شکل دهی این دندان ها با تراشیدن بخش زیادی از مینای دندان، تا جایی که فضای کافی برای قرار گرفتن روکش روی آنها فراهم شود. سپس از دندان ها قالب گرفته می شود که در آزمایشگاه به عنوان مدلی برای ساخت بریج، پونتیک و روکش ها استفاده می شود. تا زمانی که بریج دائم ساخته می شود، در همان جلسه یک بریج موقت روی دندان ها قرار می گیرد تا از دندان های تکیه گاه که اکنون بدون پوشش مانده اند و نیز از لثه ها محافظت کند.
طی جلسه دوم، بریج موقت برداشته می شود و بریج دائم که از جنس پرسلاین یا فلز است چک و تنظیم می شود تا به خوبی در جای خود قرار بگیرد. اگر بریج از نوع ثابت باشد، دندانپزشک با سمان دندانپزشکی آن را به دندان های تکیه گاه می چسباند.
مقایسه بریج های دندانی و ایمپلنت ها
فرایند آماده سازی
بریج های دندانی راهکاری عالی برای افرادی هستند که قصد دارند خیلی فوری برای دندان های از دست رفته خود جایگزین قرار دهند. با این حال مانند دنچر یا همان پروتزهای مصنوعی درون استخوان فک یا روی لثه ها قرار نمی گیرند بلکه باید دندان های کناری آنها تراشیده شوند تا بریج روی آنها قرار گیرد. این نوع درمان بازگشت ناپذیر است و بسیار تهاجمی است زیرا به دندان های سالم مجاور آسیب زیادی وارد می شود که دائمی خواهد بود. در حالی که اگر برای جایگزینی دندان یا دندان های از دست رفته خود ایمپلنت ها را انتخاب کنید، فرایند کاشت آنها بدون کوچکترین آسیب به دندان های مجاور انجام می شود. هر چند ممکن است روند جایگزینی دندان از دست رفته با ایمپلنت ها طولانی تر از بریج های دندانی باشد، اما نتیجه این فرایند دائمی است و نیاز به حمایت دندان های دیگر ندارد. ایمپلنت ها تنها به حمایت استخوان فک نیاز دارند و ظاهر آنها و نیز احساسی که بیمار از وجود آنها در دهان خواهد داشت کاملاً شبیه دندان های طبیعی خواهد بود.
حفظ بهداشت
با وجود ایمپلنت ها در دهان، مراقبت های بهداشتی دهان و دندان ها مانند دندان های طبیعی، به سادگی انجام خواهد شد، در حالی که ساختار به هم چسبیده بریج (روکش ها در کناره ها و پونتیک در وسط) باعث می شود مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به سختی انجام شوند. به همین دلیل با وجود بریج روی دندان ها برای حفظ بهداشت باید دستورالعمل های دیگری دریافت کرد.
دوام و طول عمر
ایمپلنت ها از بریج ها با دوام تر هستند. سیلندر فلزی ایمپلنت از جنس تیتانیوم است، فلزی که به خوبی با استخوان جوش می خورد و در برابر پوسیدگی و مشکلات لثه کاملاً مقاوم است. به همین دلیل ایمپلنت می تواند تا پایان عمر دوام داشته باشد. در حالی که حداکثر عمر بریج تقریباً 10 سال است، زیرا دندان هایی که زیر روکش ها هستند می توانند به مرور زمان ساییده شوند و موجب شل شدن و بیرون آمدن بریج شوند. علاوه بر این، دندان های تکیه گاه در معرض پوسیدگی و بیماری لثه نیز قرار دارند.
زیبایی ظاهری
اغلب ایمپلنت ها از نظر ظاهری راضی کننده تر هستند زیرا روکشی که روی آن قرار می گیرد می تواند به گونه ای ساخته شود که شباهت زیادی با دندان های طبیعی بیمار داشته باشد. علاوه بر این، از آنجا که می توان فرایند کاشت ایمپلنت را بلافاصله پس از کشیدن یا افتادن دندان آغاز کرد، تحلیل استخوان فک در کمترین میزان خود خواهد بود، به همین دلیل ظاهر چهره هیچ تغییری نخواهد داشت.
هزینه درمان
هزینه دریافت بریج ها کمتر از ایمپلنت ها است، اما ممکن است نیاز باشد در آینده تعویض شوند. به همین دلیل با احتساب هزینه و زمانی که تا پایان عمر باید برای دریافت بریج ها صرف شود، و نیز با توجه به فواید ایمپلنت ها، به جرأت می توان گفت کاشت ایمپلنت مقرون به صرفه تر از درمان با بریج ها است.