تست پالپ دندان یکی از ابزارهای تشخیصی مفید و ضروری در اندودانتیکس یا درمان ریشه به شمار می رود. تست حساسیت پالپ شامل تست های دما و الکتریکی می باشد، که از روی واکنش حساسیتی می توان سلامت پالپ را استنباط کرد. گرچه تست های حساسیت پالپ پر استفاده ترین تست های موجود در درمان های بالینی هستند اما آنها هم محدودیت ها و کمبودهای خاص خود را دارند.

در تست زنده بودن پالپ تلاش می شود وجود جریان خون در پالپ مورد بررسی قرار گیرد، زیرا نسبت به تست حساسیت مقیاس بهتری محسوب می شود. از جمله تست های زنده بودن عبارتند از Laser Doppler flowmetry و pulse oximetry. گرچه چشم انداز این نوع تست ها امیدوار کننده است اما هنوز برخی روش های عملی هستند که لازم است به عنوان تست های استاندارد تشخیص بالینی پالپ، قبل از تست های زنده بودن به آنها پرداخت.

در مورد تمام تست های پالپ، لازم است نتایج با دقت تعبیر شوند و از نزدیک مورد بررسی قرار بگیرند زیرا نتایج غلط می توانند منجر به تشخیص اشتباه شوند که پس از آن می توانند به درمان نادرست، نامناسب، یا غیر ضروری شوند.

تست زنده بودن پالپ چیست؟

تست های پالپ دندان بررسی هایی هستند که اطلاعات طرح درمان و تشخیصی ارزشمندی برای دندانپزشکان هستند. اگر حالت بیمار گونه ای وجود داشته باشد، تست پالپ همراه با اطلاعاتی که از سوابق پزشکی، معاینات و بررسی های دیگر مانند تصاویر رادیوگرافی بدست می آیند می توانند منجر به شناسایی علت بنیادی شوند که معمولاً نسبتاً به راحتی قابل حصول است.

از اواخر دهه 1970 تا دهه 1990، کاربرد تست های پالپ در بخش های مختلف دندانپزشکی بالینی با میزان مختلف موفقیت همراه بوده است. اینطور تعبیر شده است که تا به امروز مفهوم تست تشخیصی ایده آل هنوز در حال بررسی است. از دیدگاه تکنیکی، همه تست های کنونی پالپ کمبودهایی دارند، مخصوصاً از نظر درستی، قابلیت اتکاء، و تکرار پذیری در یک چالش تشخیصی. بعلاوه، استفاده درست از تست پالپ در وضعیت بالینی صحیح مهم است، زیرا همه مواد تست پالپ برای همه موقعیت های بالینی مناسب نیستند.

اهداف تشخیصی تست پالپ

تست پالپ می تواند اهداف متعددی داشته باشد:

بررسی سلامت پالپ بر اساس واکنش کیفی حسی

بررسی سلامت پالپ بر اساس واکنش کیفی حسی آن عموماً در شرایط زیر انجام می شود:

• قبل از فرایندهای ترمیمی، اندودانتیک، و ارتودنتیک
• به عنوان پیگیری و نظارت روی پالپ پس از ترومای دندانی.
• اقدامات تشخیصی مانند بیماری های پری آپیکال با منشاء پالپ.

درست ترین راه ارزیابی وضعیت پالپ بررسی نمونه بافت ها است تا میزان التهاب یا وجود نکروز تشخیص داده شود. متأسفانه، در تشخیص های بالینی این دو کار عملی نیستند؛ بنابراین، متخصصان دندانپزشکی باید بررسی هایی مانند تست های پالپ را انجام دهند تا اطلاعات تشخیصی بیشتر بدست بیایند.

تست زنده بودن پالپ: بررسی خونرسانی به پالپ

بافت پالپ ممکن است به اندازه کافی خونرسانی شود، اما الزاماً به این معنا نیست که عصب آن از بین رفته است. بنابراین، اکثر روش های کنونی تست پالپ مستقیماً خونرسانی به پالپ را بررسی نمی کنند و این کار با مشاهدات بالینی توسط متخصص انجام می شود، زیرا دندان آسیب دیده ممکن است برای یک مدت پس از حادثه هیچ واکنشی به محرک ها نشان ندهد.

تست حساسیت پالپ: بررسی واکنش حسی پالپ

حساسیت به عنوان قابلیت واکنش به محرک تعریف می شود، بنابراین یک اصطلاح درست و مناسب برای تست های معمول و عادی پالپ دندان مانند تست های دما و الکتریکی است، با توجه به اینکه آنها خونرسانی به پالپ دندان را مورد بررسی قرار نمی دهند.

حساسیت پالپ: وضعیت پالپی که به محرک واکنش زیاد نشان می دهد

تست الکتریک و دمای پالپ تست های حساسیتی نیستند گرچه آنها می توانند به عنوان تست های حساسیتی برای تشخیص دندانی که دچار پالپیت شده است مورد استفاده قرار گیرند زیرا چنین دندان هایی بیشتر از حد معمول واکنش نشان می دهند.

متخصصانی که تست حساسیت پالپ را انجام می دهند، نتایجی را استفاده می کنند، که الزاماً نمود حسی کیفی هستند، تا “زنده بودن” و وضعیت سلامت پالپ را مورد بررسی قرار دهند. اگر پالپ به محرک پاسخ دهد (از جمله در مواقعی که عصب از بین رفته است)، برداشت متخصص این است که پالپ خونرسانی قابل قبولی دارد و بسته به ماهیت واکنش (با توجه به درد، طول آن، و غیره)، سوابق، و یافته های دیگر، سالم یا ملتهب است.

سه نوع واکنش می توانند به قرار زیر باشند:

• وقتی به محرک وارد شده با تست حساسیت واکنش نشان داده می شود و این واکنش مشخص یا زیاد نیست، و چندان طول نمی کشد، پالپ طبیعی تلقی می شود.
• وقتی واکنش زیادی نشان می دهد و درد احساس می شود، پالپیت وجود دارد. پالپیت، بسته به شدت درد و اینکه ایا درد طول می کشد یا خیر، می تواند بازگشت پذیر یا غیر قابل بازگشت تلقی شود. عموماً، دردهای خفیف کوتاه مدت نشانگر پالپیت بازگشت پذیر تلقی می شوند در حالی که دردهای شدید طولانی مدت علامت پالپیت بازگشت ناپذیر است.
• عدم واکنش به تست حساسیت معمولاً با احتمال نکروز پالپ، بدون پالپ بودن دندان، یا قرار گرفتن آن تحت درمان ریشه در گذشته همراه است.

مشخص شده است بین ظهور حساسیت کیفی و ظاهر بیمار پالپ ارتباط وجود دارد. با این حال، این نیز مشخص شده است که این ارتباط ضعیف، و در بهترین حالت خود ناپایدار است، در حالی که واکنش کاذب، نمود مستقیم حساسیت پالپ به سلامت و بیماری پالپ را محدود می کند.