امروزه، درمان ریشه، که تحت عناوینی دیگر از قبیل عصب کشی و درمان اندودانتیک endodontic (اندو “endo”- داخل؛ اودونت “odont”- دندان) شناخته می شود، دندان های طبیعی شما را حفظ خواهد کرد و اجازه خواهد داد چندین دهه عملکرد خود را حفظ کند، اگر تا پایان عمر دوام نداشته باشد. اما درست از آنجایی که هیچ دو فردی شبیه یکدیگر نیستند، دندان های افراد مختلف نیز تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند، به گونه ای که موفقیت درمان ریشه به عوامل بسیاری بستگی دارد. قبل از معرفی برخی از مهم ترین های آنها، اجازه دهید بیشتر راجع به خود درمان صحبت کنیم.

درمان اندودانتیک برای نجات دندان ها زمانی ضروری است که پالپ- بافت زنده داخل دندان، که حاوی اعصاب، عروق خونی، و بافت های همبند است- ملتهب یا عفونی می شود. مرگ (از دست رفتن) بافت پالپ اجازه می دهد عفونت به داخل استخوان اطراف دندان سرایت کند. لازم است پالپ عفونی دندان تخلیه شود، کانال های ریشه پاکسازی شوند، شکل داده شوند، ضد عفونی شوند، سپس پر شوند تا آنها را سیل کنند و باعث شوند کمتر مستعد عفونت های آتی شوند.

پرسشی که پیوسته مطرح می شود این است که چگونه یک دندان نجات خواهد یافت اگر بافت پالپ خود را از دست داده باشد که آن را زنده نگه می دارد؟ دندان با غشاء پریودنتال (پریو “peri”- اطراف؛ اودونت “odont”- دندان) یا لیگامان به استخوان پیرامون خود متصل شده است، که زنده است، به گونه ای که دندان هنوز هم می تواند عملکرد خود را به اندازه کافی داشته باشد گرچه سیستم کانال ریشه دیگر حاوی بافت اصلی خود نیست.

عواملی که روی دوام درمان ریشه تأثیر می گذارند

درمان

در مطالعات اخیر که روی دندان هایی انجام شده اند که برای نخستین بار تحت درمان ریشه قرار گرفته اند، و بر مبنای مشاهدات صورت گرفته اند، شرایطی بیان شده اند که در موفقیت و طول عمر پر شدگی دندان عصب کشی شده سهیم هستند. یکی از این شرایط عدم وجود عفونت کانال ریشه است که به داخل استخوان منتقل شده است- به عبارت دیگر؛ هر چه دندان زودتر درمان شود، نتایج بهتری در بر خواهد داشت.

بنابراین اگر به درمان نیاز دارید سعی نکنید آن را به تعویق بیندازید. دلیل دیگر کیفیت خود درمان ریشه است. اینکه دندان آسیب دیده پس از تکمیل درمان ریشه چقدر سریع و مؤثر ترمیم پیدا می کند نیز عامل دیگری است، به این معنا که مهم است دندان با یک پر شدگی دائمی یا روکش ترمیم شود، که معمولاً به یک مراجعه دیگر و بدون درنگ به دندانپزشک نیاز دارد.

همه دندان ها مانند یکدیگر آفریده نشده اند!

اساساً، دندان های جلوی دهان، که بیشتر برای بریدن مورد استفاده قرار می گیرند، یک ریشه (و کانال) دارند و معمولاً دسترسی و درمان آنها راحت تر است. علاوه بر این، به آنها کمتر از دندان های عقب دهان فشار ناشی گاز زدن وارد می شود. در مقایسه، دندان های عقب دهان که برای جویدن استفاده می شوند، دو یا سه کانال و در نتیجه دارند کانال های بیشتری دارند؛ دسترسی به آنها دشوارتر است و درمان آنها پیچیده تر است. بعلاوه، دندان جلو ممکن است پس از درمان ریشه روکش نیاز نداشته باشد اما دندان های عقب نیاز خواهند داشت.

تغییرات به مرور زمان

مطالعات نشان داده اند که ارتباط قابل توجهی وجود دارد بین سن فرد و مقاومت دندان در برابر شکستگی، و اینکه آیا تحت درمان ریشه قرار گرفته است یا خیر. به مرور زمان، دندان ها ممکن است شکننده و آسیب پذیرتر شوند و بیشتر مستعد شکسته شدن شوند، مخصوصاً دندان های مولر عقب دهان که بیشترین فشار ناشی از جویدن را دریافت می کنند.

به همین دلیل مهم است روی دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است روکش قرار بگیرد تا آن را بپوشاند و از آن در برابر فشارهای غیر ضروری محافظت کند، که طول عمر آنها را افزایش خواهد داد. گاهی اوقات، بعلاوه لازم است داخل دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است یک پست قرار بگیرد تا روکش را حمایت و تقویت کند، مخصوصاً اگر دندان به صورت گسترده ای آسیب دیده است. با این حال، برخی پست های خاص، گرچه لازم هستند، اما ممکن است احتمال شکست ریشه را به مرور زمان افزایش دهند.

محافظت از هدیه طبیعت

مطالعات حاکی از این هستند که انجام درمان ریشه راهکاری با دوام تر از کشیدن دندان بیمار و جایگزین کردن آن با یک بریج ثابت است، که ممکن است به مرور زمان دچار نقص شود. شواهد برای نگه داشتن دندانی که تحت درمان ریشه قرار گرفته است، بر خلاف دریافت ایمپلنت دندانی، مبهم است، اما این مشکل پیچیده تری است که جوانب دیگری غیر از طول عمر را شامل می شود؛ علاوه بر این طول درمان و هزینه ها نیر بیشتر خواهند بود.

مطمئناً دندان یا دندان هایی که درمان ریشه و پر کردن آنها به خوبی انجام شده باشد، ترمیم آنها اگر تا پایان عمر باقی نماند، چندین سال دوام خواهد داشت. تنها چیزی که باید گفت این است که هیچ چیز مانند دندان های طبیعی نمی شود.

دوام روکش و پر شدگی دندان

شاید شما هم شنیده باشید بدن برخی ارگان ها یا چیزهای دیگری که سیستم ایمنی بدن شیء خارجی یا تهاجمی می داند را رد می کند. آنچه احتمالاً نمی دانید این است که سیستم ایمنی بدن شما نیز بالاخره می تواند کانال ریشه پر شده یا روکش دندان را رد کند. بنابراین، روکش یا پر شدگی دندان چقدر دوام خواهند داشت. طلا سخت ترین ماده است که 15 تا 30 سال دوام خواهد داشت.

پر شدگی های نقره معمولاً 10 تا 15 سال دوام خواهند داشت و کامپوزیت کوتاه ترین طول عمر را دارد که 5 تا 7 سال است. هر یک از این مواد، به مرور زمان می توانند ساییده شوند یا کنده شوند. پر شدگی های نقره و کامپوزیت (و نه طلا) می توانند ترک نیز بخورند یا نشتی داشته باشند. به خاطر داشته باشید بهداشت خوب دهانی و مراجعات منظم به دندانپزشک می تواند کمک کند طول عمر پر شدگی های دندانی بیشتر شود.

پر شدگی دندان

به دلایل مختلفی ممکن است پر شدگی دندان با شکست مواجه شود، و اینکه چگونه و چقدر زود این اتفاق رخ دهد به این بستگی دارد که پر شدگی از چه موادی ساخته شده است و دندانپزشک چقدر در انجام کار خود مهارت داشته است. مواد مختلف طول عمرهای متفاوتی دارند.

روکش دندان

صرف .نظر از سبک زندگی و بهداشت دهان، روکش حداقل پنج سال دوام خواهد داشت. با این حال، با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه و داشتن بهداشت دهانی متوسط، معمولاً روکش ها 5 تا 10 سال دوام خواهند داشت. بیمارانی که خیلی خوب مسواک می زنند و نخ دندان می کشند و هر شش ماه یک مرتبه به دندانپزشک مراجعه می کنند دوام 25 تا 30 ساله روکش ها اصلاً بعید نیست. پرهیز از عادات بد دهانی مانند جویدن مداد یا باز کردن بسته ها با دندان می تواند به دوام بیشتر دندان ها کمک کند.