خلاصه

• فرسایش دندان ها زمانی اتفاق می افتد که سطح دندان های شما با قرار گرفتن در معرض اسید حل می شود.
• فرسایش دندان ها با رژیم غذایی صحیح، بهداشت دهانی، و مراقبت های منظم دندانی قابل پیشگیری است.
• درمان فرسایش دندان ها ممکن است نیازمند مراقبت های دندانپزشکی باشد. برای توصیه های بیشتر از دندانپزشک خود راهنمایی بخواهید.

فرسایش دندان چیست؟

فرسایش دندان به از دست رفتن سطح دندان ها در نتیجه اسیدی که می خورید یا می نوشید، یا اسیدی که از معده شما بالا می آید اتفاق می افتد. این اسیدها می توانند کریستال هایی که دندان های شما را تشکیل می دهند را حل کنند، و منجر به از دست رفتن سطح دندان ها شوند. این اسیدها می توانند سطح دندان ها را نرم نیز کنند، و باعث شوند ساییدگی آنها با ساییدن و فشردن دندان ها روی یکدیگر راحت تر اتفاق بیفتد. این پدیده تحت عنوان ساییدگی با اسید نیز شناخته می شود.

اسیدهای معده می توانند موجب فرسایش دندان ها شوند.

معده حاوی مقادیر زیادی اسید قوی است که برای هضم غذا استفاده می شود. استفراق کردن و رفلاکس می توانند باعث شوند این اسیدهای معده وارد دهان شوند.

اسیدهای معده بسیار قوی هستند و می توانند موجب آسیب قابل توجهی به دندان ها شوند. برای مثال، افرادی که افراد مبتلا به پرخوری، تهوع صبحگاهی، یا رفلاکس (که گاهی اوقات بدون اطلاع شما اتفاق می افتد) ممکن است این مشکل را تجربه کنند.

منابع تغذیه ای اسیدی می توانند موجب فرسایش دندان ها شوند.

بسیاری از چیزهایی که ما می خوریم و می نوشیم اسیدی هستند. یکی از دلایل برای این اتفاق این است که خوراکی های اسیدی خوشمزه هستند. خوراکی ها و نوشیدنی های متداولی که حاوی مقادیر زیادی اسید هستند عبارتند از:

• نوشیدنی های الکلی (حاوی قند و فاقد قند)
• نوشیدنی های انرژی زا
• آبمیوه های مرکبات
• کومبوچا
• نوشیدنی ها یا چای های مزه دار شده با لیمو
• آبنبات های با طعم میوه
• اکثر آبمیوه ها
• آب ویتامین ها
• قرص ویتامین C
• سرکه
• شراب
• نوشیدنی های الکلی از پیش ترکیب شده

اسیدهای خوراکی اغلب به خوراکی ها و نوشیدنی های فراوری شده افزوده می شوند. اگر محتویات روی برچسب خوراکی ها و نوشیدنی ها را بررسی کنید می توانید ببینید آیا به خوراکی شما اسیدها افزوده شده اند یا خیر. مواد بر اساس مقدار آنها داخل خوراکی فهرست می شوند، از بیشترین به کمترین. هر چه یک ماده تشکیل دهنده به صدر فهرست نزدیک تر باشد، مقدار اسید افزوده شده بیشتر خواهد بود.

بویژه مراقب اسیدهای غذایی 330 (اسید سیتریک)، 331 (سیترات سدیم)، و 338 (اسید فسفریک) باشید که مخصوصاً برای دندان ها مضر هستند.

علائم و نشانه های فرسایش دندان ها

یکی از علائم فرسایش دندان ها از دست دادن بخشی از سطح دندان است، که منجر به ایجاد ظاهری نرم و درخشان می شود. فرسایش دندان می تواند باعث شود بخش هایی از عاج دندان که پوشش آنها از بین رفته است نسبت به خوراکی های و نوشیدنی های شیرین و داغ یا سرد حساس شوند.

وقتی فرسایش پیشرفته دندان وجود داشته باشد، مینای دندان ممکن است ساییده شده و عاج زیرین آن قابل مشاهده شود؛ این مناطق زردتر از دیگر قسمت های دندان به نظر می رسند. اگر سطوح دندان از اطراف پر شدگی آن به دلیل فرسایش حل شوند، پر شدگی ممکن است برجسته تر به نظر برسد.

مشکلات ناشی از فرسایش دندان ها

فرسایش دندان ها، اگر درمان نشود، می تواند منجر به از دست رفتن تدریجی سطح دندان ها شود. این از دست رفتن ساختار دندان ها ممکن است نیازمند درمان های دندانی پیچیده و طولانی باشند ازجمله پر کردن دندان، ونیرهای دندانی، روکش های دندانی، و احتمالاً درمان ریشه.

در صورت مشاهده علائم فرسایش دندان، بسیار مهم است که علت شناسایی و تغییر داده شود.

پیشگیری از فرسایش دندان ها

فرسایش دندان ها با محدود کردن تماس اسیدها با دندان ها قابل پیشگیری است. برخی نکات عبارتند از:

• غذاهای سالم و متعادل بخورید.
• به جای نوشیدنی های حاوی الکل یا آبمیوه ها، آب فلورایده بنوشید.
• به جای نوشیدن آبمیوه ها، میوه بخورید.
• به جای میان وعده، میوه ها را در وعده های غذایی بخورید.
• مقدار هر چیز اسیدی که می خورید یا می نوشید را کاهش دهید و زمانی که آن داخل دهان شما می ماند را کاهش دهید.
• برای مدیریت رفلاکس یا استفراق خود به دنبال درمان های دارویی باشید.
• قرص های ویتامین C را نجوید. در صورت لزوم، مکمل ویتامین C را در اشکالی مصرف کنید که به طور کامل بلعیده می شوند.
• پس از وعده های غذایی خود آدامس های فاقد قند بجوید تا ترشح بزاق تحریک شود. بزاق برای محافظت از دندان ها در برابر فرسایش بسیار مهم است.
• به فکر استفاده از محصولات دندانپزشکی حاوی فلوراید قهوه ای (فلوراید قلع) باشید. مطالعات اخیر نشان می دهند فلوراید چوبی در کاهش فرسایش دندان ها مؤثر است.

پس از قرار گرفتن دندان ها در معرض اسیدهای قوی، برای خنثی کردن اسید می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• شستشوی دهان با آب یا دهانشویه های فلورایده
• شستشوی دهان با دهانشویه های سدیم بی کربنات (جوش شیرین) (یک قاشق چایخوری جوش شیرین داخل یک لیوان آب)
• مصرف فراورده های لبنی

نکاتی برای به حداقل رساندن ساییدگی دندان ها عبارتند از:

• استفاده از مسواک های دارای فرچه نرم با خمیر دندان فلورایده
• پرهیز از خمیر دندان های ساینده (برخی خمیر دندان های سفید کننده و خمیر دندان های حاوی زغال فعال ساینده تر هستند)
• مطمئن شوید قبل از مسواک زدن هر گونه اسیدی را خنثی کرده اید.
• اگر دندان قروچه دارید، اسپلینتی استفاده کنید که به صورت سفارشی برای شما ساخته شده است.

بزاق می تواند به کاهش فرسایش دندان ها کمک کند

بزاق یک دفاع طبیعی قدرتمند در برابر فرسایش است. بزاق می تواند اسیدها را از داخل دهان شستشو دهد و به داخل معده هدایت کند، می تواند اسید را خنثی کند، و می تواند مراحل اولیه نرم شدن دندان ها را با معدنی سازی دندان ها ترمیم کند. با این حال، نمی تواند سطوح از دست رفته دندان را احیاء کند. کاهش جریان بزاق (خشکی دهان) می تواند خطر فرسایش دندان ها را افزایش دهد.

تا جایی که امکان دارد بدن خود را هیدراته نگهدارید، زیرا بزاق را افزایش می دهد. به خاطر داشته باشید که دهیدراته شدن می تواند مقدار بزاق تولید شده را کاهش دهد ، بنابراین مقادیر زیادی آب فلورایده بنوشید.

اگر دائماً خشکی دهان دارید، خطر فرسایش دندان در شما افزایش می یابد. با دندانپزشک خود در این رابطه گفتگو کنید.

علل کاهش بزاق

علل کاهش بزاق (یا سندروم خشکی دهان) می توانند عوامل زیر باشند:

• داروها- برخی داروها می توانند روی غدد بزاقی تأثیر بگذارند و مقدار بزاقی که آنها تولید می کنند را کاهش دهند، و منجر به خشکی دهان شوند.
• دهیدراته شدن- کار کردن در محیط خشک و عدم هیدارته کردن مجدد می تواند موجب کاهش تولید بزاق شود. علاوه بر این، مصرف مقادیر زیاد قهوه، چای، شکلات، و نوشیدنی های گازدار می توانند مقدار مایعات بدن و تولید بزاق را کاهش دهند.
• برخی بیماری ها و شرایط خاص می توانند روی غدد بزاقی تأثیر بگذارند، مانند سندروم شوگرن.

درمان برای فرسایش دندان ها

اگر دندان های شما فرسوده شده اند، ممکن است سطوح از دست رفته دندان ها نیاز به جایگزینی با مواد پر کردن یا روکش داشته باشند. مراجعه منظم به دندانپزشک مهم است تا بتوانید فرسایش دندان ها را در مراحل اولیه شناسایی کنید، علت را تشخیص دهید، و روی راهکارهایی برای پیشگیری از فرسایش بیشتر دندان های کار کنید.