بی حسی دندانپزشکی چیست؟
برای کمک به تخفیف درد و ناراحتی در طول فرایند دندانپزشکی، دندانپزشک یا متخصصین شاخه های مختلف دندانپزشکی ممکن است بی حس کننده های دندانی را برای شما استفاده کنند. به طور کلی، بی حسی یک مکانیزم کنترل درد بی خطر است که بدون از دست رفتن هشیاری، احساسات منفی را در یک قسمت خاص حذف می کند (به غیر از بیهوشی عمومی).
داروها در طول فرایندهای دندانپزشکی که بسیار جزئی تهاجمی هستند، یک احساس بی حسی بوجود می آورند و حتی پس از درمان نیز به مدت چند ساعت فعال باقی می مانند. بی حس کننده ها اجازه می دهند بیماران احساس آرامش و امنیت و عدم خطر داشته باشند، و قبل، بعد، و پس از آنکه فرایند تکمیل شود درد کمتری تجربه کند.
بی حسی در مقایسه با آرام بخش ها در دندانپزشکی
بی حس کننده ها و آرام بخش ها برای دلایل مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. بر خلاف بی حس کننده ها، تمرکز استفاده از آرام بخش ها در دندانپزشکی روی کاهش اضطراب و نگرانی بیماران در طول مراجعه به دندانپزشک است، در حالی که بی حس کننده ها درد و ناراحتی را کاهش می دهند. بیمارانی که اضطراب شدید دارند عموماً قبل از آنکه برای آنها بی حس کننده تزریق شود باید آرام بخش دریافت کنند، مخصوصاً اگر آنها ترس از سوزن داشته باشند.افرادی که فوبیای دندانپزشکی، که ترس شدید ملاقات با دندانپزشک است، دارند اغلب به پزشک روانشناس مراجعه می کنند تا مراقبت های صحیح را دریافت نمایند.
مزایای داروهای بی حس کننده
بیمارانی که اضطراب یا ترس از درمان های دندانپزشکی را دارند بیشتر احتمال دارد که در طول فرایندهای بهداشتی دندانپزشکی از دریافت بی حس کننده های موضعی امتناع کنند. با این حال، پس از آنکه دندانپزشک راجع به مزایای بی حس کننده ها با جزئیات توضیح می دهد، می توانید در طول فرایند راحت باشید و درد کمتری احساس کنید. اصلی ترین مزیت های بی حس کننده ها عبارتند از:
- با استفاده از بی حس کننده ها می توان چند جلسه درمان را در یک جلسه انجام داد.
- بیمار در طول فرایند یا دردی اندک خواهد داشت یا هیچ دردی احساس نخواهد کرد.
- بی حس کننده ها می توانند همراه با آرام بخش ها استفاده شوند تا اضطراب، درد، ترس، و ناراحتی ها را در طول فرایند تخفیف دهند.
- همه انواع بی حس کننده های دندانپزشکی کاملاً بی خطر و مؤثر هستند.
- بی حس کننده ها داروی خواب آور نیستند، که به این معنا است که بیمار در طول فرایند هشیار باقی خواهد ماند (غیر از بیهوشی عمومی).
عوارض جانبی بی حس کننده های دندانپزشکی
بی حس کننده های دندانپزشکی از جمله درمان های رایج و بی خطر هستند. اگرچه، قبل از تزریق آنها، دندانپزشک باید از کل سوابق پزشکی شما، سوء مصرف الکل، و هر گونه حساسیت و آلرژی آگاه باشد تا اطمینان حاصل نماید که از عوارض جانبی پرهیز می شود. عوارض جانبی نادر هستند، اما می توانند شامل موارد زیر باشند:
- حالت تهوع
- سر گیجه
- استفراق
- تورم (در ناحیه دهان یا در محل تزریق)
بعد از بین رفتن اثر داروی بی حسی، حالت بی حسی آن از بین می رود، اما ممکن است چند اثر آن برای مدت کوتاهی باقی بمانند:
- عدم توانایی در پلک زدن- اگر یکی از چشم های شما پلک نمی زند، دندانپزشک می تواند با چسب آن را ببندد تا وقتی که اثر بی حسی از بین برود تا از خشکی چشم شما پیشگیری نماید.
- هماتوم- که تحت عنوان تورم پر از خون توصیف می شود، در صورتی می تواند اتفاق بیفتد که هنگام تزریق سوزن با عروق خونی برخورد پیدا کند.
- بالا رفتن ضربان قلب- داروهای تنگ کننده عروق که در بی حس کننده ها وجود دارند می توانند ضربان قلب شما را برای یک یا دو دقیقه بالا ببرند. حتماً این را به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
- آسیب به عصب- اگر سوزن مستقیماً به عصب برخورد پیدا کند، نتیجه می تواند بی حسی و دردی باشد که چند هفته یا چند ماه طول خواهد کشید. آسیب به عصب در محل تزریق بسیار نادر است.
انواع بی حس کننده های دندانپزشکی
دندانپزشک ها بر اساس نوع فرایند (تهاجمی یا جزئی)، ترجیح بیمار، و سوابق پزشکی او مشخص می نمایند کدام داروی بی حس کننده برای هر بیمار بهتر است. سه نوع اصلی بی حس کننده های دندانپزشکی عبارتند از:
بی حس کننده های موضعی
بی حس کننده موضعی نوعی داروی تثبیت کننده غشاء هستند. علاوه بر این رایج ترین نوع بی حس کننده ای هستند که بیماران در طول فرایندهای دندانپزشکی که تنها مقداری تهاجمی هستند دریافت می کنند.
دارو داخل دهان اعمال می شود، که قسمتی که قرار است درمان شود را بی حس می کند و منجر به از دست رفتن گیرنده های درد nociception می شود. به عبارت دیگر، این مواد مانع تولید و گسترش درد اطراف محل تزریق می شود، که در نهایت موجب از بین رفتن درد و ناراحتی بخ مدت چهار ساعت پس از تکمیل فرایند می شود. بیمار در طول کل فرایند هشیار و بیدار باقی می ماند.
بی حس کننده های موضعی عموماً در طول فرایندهای ترمیمی جزئی دندانپزشکی استفاده می شوند، از جمله:
- پر کردن حفره دندان
- کشیدن دندان
- درمان ریشه (عصب کشی)
- درمان بیماری لثه
- قرار دهی روکش دندان
- جرم گیری و تسطیح سطح ریشه
بیهوشی عمومی
بر خلاف بی حس کننده های موضعی، بیهوشی عمومی منجر به از دست رفتن موقتی هشیاری در طول فرایند دندانپزشکی می شود. این نوع بی حس کننده اغلب تحت عنوان کمای ناشی از داروها، و نه خواب، تلقی می شود. بیمار در طول کل فرایند نمی تواند واکنشی نشان دهد یا به پرسشی پاسخ دهد و هیچ دردی احساس نخواهد کرد. دارو عموماً استنشاق می شود یا از طریق رگ تزریق می شود.
تفاوت بین بیهوشی عمومی و بی حس کننده های تزریقی، توانایی بیمار در پاسخگویی و تنفس است. بیهوشی عمومی عموماً در شرایط بیمارستانی به بیماری تزریق می شود که قرار است تحت جراحی های تهاجمی دهان قرار بگیرد از جمله:
- پیوند استخوان
- جراحی اصلاحی فک
- کشیدن کل دندان
- جراحی سرطان دهان
- جراحی آپنه خواب
- فرایندهای دندانپزشکی زیبایی
- جراحی شکاف کام و لب